โครงการหมู่บ้านสหกรณ์สันกำแพงอันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดเชียงใหม่

Last updated: 20 ธ.ค. 2564  |  2357 จำนวนผู้เข้าชม  | 

โครงการหมู่บ้านสหกรณ์สันกำแพงอันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดเชียงใหม่

“…ให้จัดตั้งโครงการหมู่บ้านสหกรณ์ขึ้นในอำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่ เพื่อช่วยเหลือเกษตรกรที่มีฐานะยากจนไม่มีที่ดินทำกินเป็นของตนเอง โดยให้ถือครองที่ดินเพื่อพักอาศัยและทำการเกษตรในรูปแบบหมู่บ้านสหกรณ์…”

พระราชดำริ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร

    โครงการตามพระราชดำริหมู่บ้านสหกรณ์สันกำแพง เป็นโครงการตามพระราชดำริของพระราชดำริ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เริ่มดำเนินการเมื่อปี พ.ศ.2518 โดยสำนักงานเร่งรัดพัฒนาชนบทขอใช้พื้นที่บริเวณตำบลออนหลวย อำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่ จากกรมป่าไม้ จำนวน 22,296.25 ไร่ และคัดเลือกเกษตรกรผู้ด้อยโอกาสในภาคเหนือ ได้แก่ อำเภอดอยสะเก็ด อำเภอเมือง อำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่ จังหวัดน่าน จังหวัดเชียงราย จังหวัดลำพูน จังหวัดลำปาง จังหวัดกำแพงเพชร จังหวัดพะเยา และจังหวัดแม่ฮ่องสอน เข้าร่วมโครงการฯ โดยสมาชิกได้รับการจัดสรรที่ดินเป็นที่อยู่อาศัยครอบครัวละ 2,000 ตารางวา และที่ดินสำหรับเกษตรกรครอบครัวละ 4-7 ไร่ และได้มีการจัดตั้งสหกรณ์การเกษตรหมู่บ้านสหกรณ์สันกำแพงจำกัด เมื่อวันที่ 15 มิถุนายน 2524

    ในปี 2540 กรมเร่งรัดพัฒนาชนบท สำนักงานพัฒนาที่ดิน กองพัฒนาเกษตรที่สูง และสำนักงานเกษตรจังหวัดเชียงใหม่ ได้เข้าไปสำรวจพื้นที่เพื่อจัดทำแปลงสาธิตการเกษตร จำนวน 85 ไร่ ตั้งอยู่หมู่ที่ 5 ตำบลสหกรณ์ กิ่งอำเภอแม่ออน จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งในส่วนของหน่วยงานของกรมประมงโดยสำนักงานประมงจังหวัดเชียงใหม่ เป็นหน่วยงานร่วมรับผิดชอบดำเนินกิจกรรมในพื้นที่แปลงสาธิต 85 ไร่ และพื้นที่โครงการฯ ใน 8 หมู่บ้าน ครอบคลุมทั้งตำบลสหกรณ์ โดยมีหน้าที่บริหารจัดการแหล่งน้ำโครงการฯ เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดแก่สมาชิก รวมถึงการจัดทำแผนงานโครงการพัฒนาและส่งเสริมความรู้เรื่องการเลี้ยงปลาในบ่อดิน การเลี้ยงปลาในกระชัง และการตลาดแก่สมาชิกของสหกรณ์


ที่ตั้งของโครงการ

    บ้านสหกรณ์ หมู่ที่ 5 ตำบลบ้านสหกรณ์ อำเภอแม่ออน จังหวัดเชียงใหม่

 

วัตถุประสงค์

    1. เพื่อเพิ่มผลผลิตสัตว์น้ำในแหล่งน้ำธรรมชาติ โดยคัดเลือกพันธุ์สัตว์น้ำที่เหมาะสมกับสภาพพื้นที่และภูมิประเทศ เพื่อสร้างแหล่งอาหารโปรตีนให้แก่เกษตรกรไว้บริโภค

    2. เพื่อส่งเสริมอาชีพการเลี้ยงสัตว์น้ำไว้บริโภคในครัวเรือน

    3. เพื่อเป็นศูนย์กลางการสาธิต และการเรียนรู้ ด้านการประมงให้แก่สมาชิกหมู่บ้านสหกรณ์

    4. เพื่อพัฒนาชีวิตแก่เกษตรกรในเขตโครงการให้มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น

 

หน่วยงานผู้ดำเนินงาน /หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง

    1. สำนักงานประมงจังหวัดเชียงใหม่

    2. ศูนย์วิจัยพัฒนาประมงน้ำจืดเชียงใหม่

    3. ส่วนโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ

    4. สำนักพัฒนาและถ่ายทอดเทคโนโลยีการประมง กรมประมง

    5. สถานีพัฒนาที่ดินเชียงใหม่ สำนักงานพัฒนาที่ดินเขต 6 กรมพัฒนาที่ดิน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์

 

ลักษณะโครงการ

    โครงการหมู่บ้านสหกรณ์อำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่ มีวัตถุประสงค์เพื่อช่วยเหลือเกษตรกรที่มีฐานะยากจน ไม่มีที่ดินทำกินเป็นของตนเอง ให้ได้ถือครองที่ดินเพื่ออยู่อาศัยและทำการเกษตร ในรูปหมู่บ้านสหกรณ์การเกษตร โดยเกษตรกรสมาชิกโครงการจะไม่ได้รับกรรมสิทธิ์ในที่ดิน ที่ดินที่เกษตรกรได้รับยังคงเป็นของโครงการอยู่ แต่สามารถตกทอดถึงลูกหลานได้ ซึ่งเริ่มดำเนินการตามโครงการ เมื่อประมาณปลายปี 2518 โดยสำนักงานเร่งรัดพัฒนาชนบท ได้ขอใช้พื้นที่ป่าแม่สอนจากกรมป่าไม้ เนื้อที่ประมาณ 22,296.25 ไร่ นำมาจัดสรรให้ราษฎรเข้าทำประโยชน์และกันไว้เป็นพื้นที่สมบัติส่วนกลางจำนวน 9,264 ไร่ ส่วนที่เหลืออีกจำนวน 13,032.25 ไร่เป็นพื้นที่ป่าไม้ และภูเขา ไม่เหมาะที่จะนำมาจัดสรรเพื่อทำการเกษตร

    โดยสำนักงานเร่งรัดพัฒนาชนบทขอใช้พื้นที่บริเวณตำบลออนหลวย อำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่ จากกรมป่าไม้ จำนวน 22,296.25 ไร่ และคัดเลือกเกษตรกรผู้ด้อยโอกาสในภาคเหนือ ได้แก่ อำเภอดอยสะเก็ด อำเภอเมือง อำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่ จังหวัดน่าน จังหวัดเชียงราย จังหวัดลำพูน จังหวัดลำปาง จังหวัดกำแพงเพชร จังหวัดพะเยา และจังหวัดแม่ฮ่องสอน เข้าร่วมโครงการฯ โดยสมาชิกได้รับการจัดสรรที่ดินเป็นที่อยู่อาศัยครอบครัวละ 2,000 ตารางวา และที่ดินสำหรับเกษตรกรครอบครัวละ 4-7 ไร่ และได้มีการจัดตั้งสหกรณ์การเกษตรหมู่บ้านสหกรณ์สันกำแพงจำกัด เมื่อวันที่15 มิถุนายน 2524

    ในปี 2540 กรมเร่งรัดพัฒนาชนบท สำนักงานพัฒนาที่ดิน กองพัฒนาเกษตรที่สูง และสำนักงานเกษตรจังหวัดเชียงใหม่ ได้เข้าไปสำรวจพื้นที่เพื่อจัดทำแปลงสาธิตการเกษตร จำนวน 85 ไร่ ตั้งอยู่หมู่ที่ 5 ตำบลสหกรณ์ กิ่งอำเภอแม่ออน จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งในส่วนของหน่วยงานของกรมประมงโดยสำนักงานประมงจังหวัดเชียงใหม่ เป็นหน่วยงานร่วมรับผิดชอบดำเนินกิจกรรมในพื้นที่แปลงสาธิต 85 ไร่ และพื้นที่โครงการฯ ใน 8 หมู่บ้าน ครอบคลุมทั้งตำบลสหกรณ์ โดยมีหน้าที่บริหารจัดการแหล่งน้ำโครงการฯ เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดแก่สมาชิก รวมถึงการจัดทำแผนงานโครงการพัฒนาและส่งเสริมความรู้เรื่องการเลี้ยงปลาในบ่อดิน การเลี้ยงปลาในกระชัง และการตลาดแก่สมาชิกของสหกรณ์

 

ผู้ได้รับประโยชน์ :

    เกษตรกรในพื้นที่โครงการฯ ในตำบลสหกรณ์ อำเภอแม่ออน จังหวัดเชียงใหม่


ผลการดำเนินงานและกิจกรรมโครงการ

    คณะกรรมการโครงการหมู่บ้านสหกรณ์สันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่ ได้มีมติมอบหมายให้กรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ จัดทำแผนแม่บท (Master plan) และแผนปฏิบัติการ (Action plan) โครงการหมู่บ้านสหกรณ์อำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่ ระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2550-2554) ภายใต้กรอบแนวคิดของแผนยุทธศาสตร์หลักขององค์กรอยู่เหนือแผนปฏิบัติการและโครงการพัฒนาระดับพื้นที่นั้นๆ และจัดกลไกของระบบการบริหารจัดการที่เป็นมาตรฐานชัดเจนอย่างเป็นสากลในการขับเคลื่อนระบบบริหารจัดการแผนแม่บทและแผนปฏิบัติการให้สามารถบรรลุได้อย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผลมากที่สุด เพื่อใช้เป็นแนวทางดำเนินการพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชนในโครงการฯ และการพัฒนาท้องถิ่นที่ยั่งยืน และสามารถสนองตอบตามแนวทางพระราชดำริฯได้อย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล เพื่อเป็นการเฉลิมฉลองเนื่องในวโรกาสพระราชดำริ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงครองราชย์สมบัติครบ 60 ปี ทั้งนี้ โครงการหมู่บ้านสหกรณ์อำเภอสันกำแพง ดำเนินการตั้งแต่เดือนตุลาคม 2552 ถึง เดือนกันยายน 2553 ผลสำเร็จ สรุปได้ดังนี้

    1. ราษฎรบ้านสหกรณ์ ตำบลสหกรณ์และตำบลใกล้เคียง อำเภอแม่ออน จังหวัดเชียงใหม่สามารถเปลี่ยนระบบการผลิตภาคเกษตรเคมีเป็นเกษตรอินทรีย์ รวมทั้งพฤติกรรมบริโภคของประชาชนให้เกิดสุขอนามัย

    2. ราษฎรสามารถใช้ระบบเกษตรอินทรีย์ในการปรับปรุงบำรุงดินและลดค่าใช้จ่ายในการซื้อปุ๋ยเคมีและลดการในสารเคมี

    3. สามารถยกระดับความเป็นอยู่ของราษฎรในพื้นที่โครงการฯ ให้มีคุณภาพชีวิตที่ดี

    4. สามารถปรับปรุงบำรุงดิน เพื่อเพิ่มผลผลิตในพื้นที่การเกษตรให้สูงขึ้น

    5. สามารถจัดทำระบบอนุรักษ์ดินและน้ำโดยวิธีการทางพืชเพื่อป้องกันการชะล้างพังทลายของดินได้อย่างยั่งยืน

    6. เกษตรกรได้รับความรู้ด้านการใช้ประโยชน์ที่ดินอย่างถูกต้อง

 

ความสำเร็จของโครงการ

    จากการดำเนินงานของโครงการหมู่บ้านสหกรณ์สันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่ มีการรวบรวมผลผลิตทางการเกษตรจากสมาชิกมาจัดการขายหรือแปรรูป การรับฝากเงิน และการส่งเสริมอาชีพทางการเกษตร ส่งผลให้สมาชิกมีการอยู่ดีกินดีด้วยวิธีสหกรณ์ และจากผลการดำเนินงานของสหกรณ์ได้ประสบความสำเร็จเป็นที่น่าพอใจ ที่สำคัญคือความภาคภูมิใจของมวลสมาชิกสหกรณ์เป็นอย่างยิ่ง คือ สหกรณ์ได้รับรางวัลดีเด่นประจำปี พ.ศ. 2520 รับโล่พระราชทานจากพระราชดำริ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร โครงการสหกรณ์การเกษตรหมู่บ้านสหกรณ์สันกำแพง จำกัด อำเภอแม่ออน จังหวัดเชียงใหม่ ถือเป็นต้นแบบของสหกรณ์ที่ประสบผลสำเร็จในการบริหารในรูปแบบของสหกรณ์ไปด้วยดี สามารถขยายผลและต่อยอดเป็นธุรกิจที่ค่อนข้างจะครบวงจร ทำให้สมาชิกคุณภาพชีวิตของชุมชนดีขึ้นเรื่อยๆ

    คุณสมจิตร เตชะหมื่น ทำอาชีพค้าขายผักในตลาดชุมชนสหกรณ์สันกำแพง จาก ตำบลแม่ออน ซึ่งเป็นสมาชิกสหกรณ์มาตั้งแต่แรก และเดิมทีมีอาชีพด้านการเกษตรเลี้ยงไก่บ้าน บางครั้งก็รับจ้าง ต่อมาราว 4-5 ปี ก่อนหันมาปลูกผักขาย พอมีตลาดของสหกรณ์ขึ้นมาจึงมาขายเอง เป็นผักปลอดสารพิษ มีทั้งแตงกวา ผักกาด ตะไคร้ ถั่วฝักยาว เป็นต้น ในแต่ละวันจะขาย 2-3 ชั่วโมง ได้ประมาณวันละ 400-500 บาท

    คุณคำแปง ใจคำมูล แม่ค้าขายผัก ตำบลสหกรณ์ อำเภอสันกำแพง เดิมทีขายซาลาเปา และหันมาขายผัก และเป็นสมาชิกของสหกรณ์ โดยพืชผักที่ขายทั้งหมดรับมาจากผู้ปลูกผักปลอดสารพิษกลุ่ม “แม่อุ้ย” ซึ่งเป็นอีกหนึ่งในโครงการของหมู่บ้านสหกรณ์การเกษตรสันกำแพง มาขายต่อในแต่ละวันจะลงทุนกว่า 1,000 บาท มีผักพื้นเมืองหลายอย่าง ซึ่งจะขายวันละ 2-4 ชั่วโมง ขายหมดทุกวัน และจะมีกำไรวันละ 200-300 บาท

 

 

 อ้างอิง :

 

 

Powered by MakeWebEasy.com
เว็บไซต์นี้มีการใช้งานคุกกี้ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและประสบการณ์ที่ดีในการใช้งานเว็บไซต์ของท่าน ท่านสามารถอ่านรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ นโยบายความเป็นส่วนตัว  และ  นโยบายคุกกี้